Werkgevers moeten zich beter bewust zijn van de impact van mantelzorg en rouw op werknemers

Op de dag dat mijn moeder op sterven lag, tekende ik mijn contract voor een nieuwe uitdaging bij een Welzijnsorganisatie. Vier weken na de uitvaart startte ik bij mijn nieuwe werkgever. Ik dacht thuis te komen in een warm bad tussen mensen die hart hebben voor andere mensen, de praktijk was anders. Natuurlijk had ik collega’s die begrip hadden voor hetgeen mij net overkomen was maar de directeur van de organisatie heeft het jaar dat ik daar werkzaam was geen enkele keer aan mij gevraagd hoe het met mij persoonlijk ging of hoe ik überhaupt mijn werk vond. Geen tussentijdse evaluatie gesprekken of informeel aan de koffiebar.

De jaren mantelzorg, de rouw tijdens leven van iemand met dementie en het ontmantelen na jaren van zorg naast een samengesteld gezin, eigen bedrijf en een druk sociaal leven ging zijn tol eisen en ik wilde dit natuurlijk niet laten merken. Het gevaar van een burn-out lag op de loer. Hoe kan een werkgever dit voorkomen?

Mantelzorg: een verborgen belasting

De uitdaging rondom mantelzorg wordt naar mijn mening onderschat. Het gaat natuurlijk ook heel geleidelijk. Eerst doe je een klein stukje van de administratie voor een ouder of maak je af en toe het huis schoon maar naarmate de jaren verstrijken gaat de tijd die het vergt en de mentale belasting meer en meer worden. Het stress systeem staat continue aan en blijft aan, dag en nacht. Emotioneel wordt het steeds zwaarder. Het is vaak een tweede fulltime baan, dat structureel aan energiereserves knaagt zonder dat men het door heeft.

Rouw en burn-out: het stille gevaar
Natuurlijk eindigde na het verlies van een naaste de “zorgtaak” maar de impact van alle jaren is niet zomaar voorbij. Integendeel, veel mensen ervaren juist in deze periode meer stress en lopen het risico burn-out te raken. Omdat je als mantelzorger zo gewend bent door te gaan, merk je vaak zelf niet hoe hoog je stressniveau is gebleven. Hierdoor wordt rouw vaak onderschat, zowel door de rouwende zelf als door de omgeving.

Verwachtingen vanuit omgeving en werk
Familie, vrienden, en werkgevers nemen vaak onbewust aan dat alles weer “normaal” is zodra de zorgtaak wegvalt. Terwijl je weer aan het werk gaat en de dagelijkse routine oppakt, broeit er onder de oppervlakte vaak een onzichtbare overbelasting. Door deze misvatting voelt de rouwende zich geïsoleerd en krijgt hij of zij onvoldoende steun om de gevolgen van jarenlange mantelzorg en rouw te verwerken.

De rol van werkgevers: van afwezig tot actief ondersteunend
Werkgevers kunnen een cruciale rol spelen in het voorkomen van overbelasting en burn-out na mantelzorg en rouw.
• Een luisterend oor: Maak ruimte voor gesprekken waarin werknemers zich kunnen uitspreken over hun situatie.
• Een coach of vertrouwenspersoon: Iemand bij wie werknemers terecht kunnen voor professionele begeleiding. Dit toegankelijker maken.
• Praktische ondersteuning: Dit kan bijvoorbeeld huishoudelijke hulp zijn, maaltijdservices aanbieden zoals Hello Fresh, of voor zzp’ers een gratis accountant aanbieden.
• Mindfulness en fysieke activiteiten: Yoga, mindfulness of sportlessen om werknemers te helpen bij stressverlichting en mentaal herstel.

Bewustwording en cultuurverandering
Het is van groot belang dat er in de werkcultuur aandacht is voor werknemers die te maken hebben met mantelzorg en rouw. Veel werknemers vragen niet snel zelf om hulp, dus het is aan werkgevers om actief begrip te tonen en hulp te bieden. Een cultuur waarin begrip en ondersteuning centraal staan, kan niet alleen werknemers helpen herstellen, maar ook het welzijn en de loyaliteit binnen het team versterken en ziekteverzuim doen voorkomen.

Dus werkgevers aan u de vraag bewustzijn te ontwikkelen en actie te ondernemen. Vraag zo nu en dan hoe het écht met iemand gaat, bied ondersteuning. Een werkgever kan een groot verschil maken in het leven van een werknemer die zich in een moeilijke periode bevindt.

Meer lezen over hoe je een burn-out kunt voorkomen tijdens mantelzorg of hoe ik de mantelzorg heb ervaren? Met meer dan 200 ervaringstips om het dragelijker te maken.

Ga dan naar www.wiebenjijdanvanmij.nl of naar de home page van deze site, www.hartvooralzheimer.nl en lees de achterflap van mijn boek. Tevens geef ik trainingen, lezingen en workshops rondom dit thema, www.zichtbaarondernemen.nl

Heb jij nog tips of wil jij als werkgever delen hoe jij zorgt voor jouw medewerkers laat dan gerust een berichtje achter.

José van Daal